11.10.2023
Küresel Gemi Taşımacılığında Sera Gazı Emisyonları 2050’ye Kadar Sıfırlanacak
7 Temmuz’da Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) üyesi ülkeler, 2050’lere kadar gemi taşımacılığı için net sıfır emisyonu hedefini belirleyerek revize edilmiş sera gazı (GHG) stratejisini kabul etti.
Londra'da BM denizcilik ajansı Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün (IMO) genel merkezinde günler süren tartışmalardan sonra, üye ülkeler "farklı ulusal koşulları dikkate alarak" 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşma konusunda anlaşmaya vardılar.
IMO Genel Sekreteri Kitack Lim konuya ilişkin yaptığı konuşmada, 175 üye ülkenin oybirliğiyle verdiği desteğin "özellikle anlamlı" olduğunu ve anlaşmanın "denizcilik sektörünü karbondan arındırma yolunda yeni bir sayfa" açtığını söyledi.
Dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 90'ını taşıyan ve dünyadaki karbondioksit emisyonlarının yaklaşık yüzde 3'ünü oluşturan deniz taşımacılığı son zamanlarda çevrecilerin ve yatırımcıların karbon vergisi de dahil olmak üzere daha somut adımlar atma çağrılarıyla karşı karşıya kalıyor.
Ancak, Avrupa Birliği ülkeleri ve çeşitli Pasifik ülkeleri küresel nakliye harcı için çeşitli önerilere rağmen strateji metninde yalnızca "ekonomik unsur" içeren ve detayları gelecek yıl üzerinde çalışılacak olan bir “denizcilik sera gazı emisyonları fiyatlandırma mekanizması temelinde” tedbirlere işaret ediyordu.
Üye ülkeler ayrıca, uluslararası gemi taşımacılığından kaynaklanan toplam yıllık sera gazı emisyonlarını 2008 yılına göre en az yüzde 20 oranında 2030 yılına kadar ise yüzde 30 azaltma hedefine ulaşmak için "izleme noktaları" kurulması üzerinde anlaştılar. Ayrıca ülkeler, toplam yıllık sera gazı emisyonlarını 2008 yılına kıyasla 2040 yılına kadar yüzde 80'e ulaşmaya çalışarak en az yüzde 70 oranında azaltacaklar.
Güney Pasifik ülkesi Vanuatu'nun iklim bakanı Ralph Regenvanu, sonucun "mükemmel olmaktan uzak" olduğunu ancak dünyaya "1,5 santigrat derecelik bir şans" verdiğini söyledi.
Regenvanu, Bilim adamlarının küresel ısınmanın en yıkıcı sonuçlarını önlemek için gerekli olduğunu söylediği emisyonları bu sınırın altında tutmanın tek yolunun sera gazı vergisi olduğunu belirtti.
İklim değişikliğine küresel tepkiyi güçlendirmeyi amaçlayan 2015 Paris Anlaşması, küresel sıcaklık artışını 2 santigrat derecenin oldukça altında sınırlama hedefini yeniden teyit ederken, artışı 1,5 derece ile sınırlama çabalarını devam ettiriyor.
Dünyanın en büyük kirleticisi olan Çin'e giden IMO delegasyonunda yer alan yetkililer, stratejinin benimsenmesinin bir kilometre taşı olduğunu ifade ediyor.
Geçtiğimiz haftalarda kamuoyuna açıklanan bir diplomatik notaya göre Çin, en geç 2050 yılına kadar sıfır sera gazı hedefine ulaşmak için gerçekçi olmayan vizyona işaret ediyor.
Yeşil İklim Eylem Ağı Uluslararası'ndan Harjeet Singh, toplantının deniz taşımacılığına ilişkin kritik konuyu gündeme getirdiğini belirterek, "Maalesef, karar ertelendi ve bu çok önemli finansal mekanizma yolun daha da ilerisine itildi" dedi.
Çevreci Temiz Denizcilik Koalisyonu'ndan John Maggs da sonucu eleştirenler arasında. Kararlaştırılan hedef seviyesinin küresel ısınmayı 1,5 derecenin altında tutmak için gerekenin çok altında olduğuna dikkati çeken Maggs, denizcilik sektörü yetkilileri, anlaşmanın kendilerine üzerinde çalışacakları somut hedefler verdiğini ancak bazılarının da bir vergi talep ettiğini belirtti.
Uluslararası Deniz Ticaret Odası Genel Sekreter Yardımcısı Simon Bennett, sektörün "bu hedeflere ulaşmak için mümkün olan her şeyi yapacağını" söyledi.
Bennet, ancak bunun IMO'nun gemilerin sera gazı emisyonlarına yönelik küresel bir vergiyi hızla kabul etmesi durumunda başarılabilir olduğuna dikkati çekerek alternatif deniz yakıtlarının ekonomik olarak daha uygun hale getirilmesi ve bunların alınması için teşviklerin sağlanması gerektiğini de sözlerine ekledi.
Varılan anlaşma her ne kadar küresel deniz taşımacılığı sektörü kaynaklı sera gazı emisyonlarının azaltılması için çok kritik bir adım olsa da önümüzde IMO 2020 düzenlemesi öncesi beklentiler ve gerçekleşen sonuç arasındaki büyük hayal kırıklığı örneği var.
Hedeflerin tutturulmasında ise en önemli rol hiç şüphesiz biyoyakıtların olacak. Küresel deniz taşımacılığında sera gazı emisyonlarının hedeflerle uyumlu olarak düşürülmesi için IMO’ya büyük rol düşerken uluslararası düzenleyici kurumlar, devletler ve yatırımcıların da alternatif olarak biyoyakıtlara yönelim konusunda teşvik ve destek mekanizmalarını harekete geçirmesi oldukça önemli.