11.10.2023
Avrupa Birliği (AB) Sürdürülebilir Havacılık Yakıtlarının (SAF) Kullanımını Artıracak Kritik Düzenlemeleri Kabul Etti*
Karbon emisyonlarının düşürülmesi ve enerjide fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye dönüşümü politika önceliği yapan AB, Ukrayna’nın işgali sonrası hem fosil yakıtlara hem de Rusya ve diğer üçüncü ülkelere enerji bağımlılığını azaltmak amacıyla var olan hedeflerini daha agresif hale getirirken aynı zamanda bu dönüşümü planlanandan çok daha erken tamamlamayı amaçlıyor.
Bu dönüşüm sürecinde Avrupa Birliği ülkeleri karayolu taşımacılığında elektrikli araçlara, ağır yük taşımacılığı için hidrojene ağırlık verirken karbon emisyonlarının artmaya devam ettiği havacılık sektöründe ise benzer bir hedefi yakalamalarının kolay olmayacağı öngörülüyor.
Havacılık yakıtlarında petrole ve dışa bağımlılığı azaltmayı planlayan AB ve dünya için hidrojen gibi çeşitli alternatifler gündemde olsa da uygulanabilirlik, güvenlik, maliyetler ve teknoloji gibi üstesinden gelinmesi gereken çok başlık var.
İşte tam da bu noktada havacılık sektöründe AB’nin hem dışarıya bağımlılığı azaltması hem de sürdürülebilirlik açısından en somut ve gerçekçi alternatif, Sürdürülebilir Havacılık Yakıtları(SAF).
AB, Nisan ayının son haftasında SAF açısından oldukça önemli bir düzenlemeyi kabul etti. Yapılan düzenlemeler Havayolu şirketlerinin emisyonlarını azaltmak için alternatif yakıtların üretimini ve kullanımını teşvik etmeyi amaçlıyor.
AB, yeni düzenlemelerle birlikte Birliğin en çok karbon emisyonuna neden olan sektörlerinden birinden kaynaklanan emisyonları düşürme planlarını hızlandırırken, havayollarının 2025 yılından itibaren yıllara sari olarak artarak sürdürülebilir havacılık yakıtlarını kullanmaya başlamasını gerektiren yeni düzenlemeleri kabul etti.
Yeni düzenlemelerle birlikte AB üyesi ülkelerdeki havaalanlarında tüm uçak yakıtının, 2025'te minimum yüzde 2'lik bir paydan başlayarak ve her beş yılda bir kademeli olarak arttırılması ve 2050'de yüzde 70'e çıkarılarak sürdürülebilir havacılık yakıtlarıyla harmanlanması zorunluğu getirildi.
Avrupa havacılık sektörü için dönüm noktası niteliğindeki düzenlemeler, AB'nin 1990 seviyelerine kıyasla 2030 yılına kadar karbondioksit emisyonlarını yüzde 55 oranında azaltmayı ve 2050 yılına kadar karbon nötr olmayı hedefleyen iddialı iklim değişikliği stratejisinin bir parçası.
Yapılan düzenlemelerin kapsadığı sürdürülebilir havacılık yakıtları arasında biyoyakıtlar, geri dönüştürülmüş karbon yakıtlar ve yakalanan CO₂ ve hidrojen kullanılarak üretilen e-gazyağı gibi sentetik yakıtlar yer alıyor. 2030'dan itibaren dahil edilmesi gereken sentetik yakıtlar için özel hedefler belirlendi. Soya gibi gıda ve yem bitkilerinden elde edilen yakıtlar ise hariç tutuldu.
Kabul edilen düzenlemelere göre, Avrupa'da uçaklar için şu anda düşük miktarlarda üretilen sürdürülebilir yakıtların üretiminin arttırılması ve havalimanlarında sürdürülebilir yakıtların ikmali için gerekli altyapıyı sağlanması amaçlanıyor.
Söz konusu adımlarla birlikte AB’de SAF maliyetlerinin düşmesi ve tedarik imkanlarının yaygınlaşması bekleniyor. Söz konusu düzenlemelere göre, sürdürülebilirlik gerekliliklerini atlatmaya yönelik girişimleri önlemek için, AB havaalanlarından kalkan uçakların yalnızca uçuşlarını tamamlamak için gerekli olan miktarda yakıt ikmali yapmasına izin verilecek.
Avrupa Komisyonu'na göre, havacılık emisyonları diğer birçok sektörden kaynaklanan emisyonlardan çok daha hızlı artıyor. Komisyon, havacılıktan kaynaklanan emisyonların, pandemi sırasında geçici bir düşüş olmadan önce 2013 ile 2019 arasında yıllık yüzde 5 arttığını ve daha da artacağını tahmin ediyor.
Yeni önlemlerin, havacılık sektörünün karbon emisyonlarını 2050 yılına kadar yaklaşık üçte iki oranında azaltması bekleniyor. Bu, sektörün AB'nin emisyon ticaret planı kapsamında karbon emisyonları için ödeme yapması gerekliliği gibi diğer ulaşım mevzuatına da ek olarak geliyor.
AB söz konusu düzenlemeler ile havacılık sektöründeki emisyonları düşürmeyi planlarken yeni iş kolları ve teknolojilere öncülük ederek hem ticari açıdan hem de rekabet açısından avantaj sağlamayı hedefliyor. Avrupa'nın ulaştırmadan sorumlu komisyon üyesi Adina Vălean’a göre ise, bu tür önlemler, Avrupa'nın küresel olarak yenilikçi temiz yakıtların üretiminde öncü olmasına yardımcı oluyor.
Endüstri temsilcilerine göre ise sürdürülebilir havacılık yakıtlarının hızlı bir yükselişe geçmesi bekleniyor. Ancak sentetik gazyağı için endüstriyel destek politikaları da dahil olmak üzere daha fazla çalışmaya ve desteğe ihtiyaç duyuluyor.
*https://www.reuters.com/sustainability/countries-adopt-new-shipping-greenhouse-gas-emissions-target-2023-07-07